Jongeren brengen 15e-eeuwse kunst tot leven met de ErfgoedApp

Het stadsfestival van Leuven staat dit najaar in het teken van Dieric Bouts: overal in de stad wordt deze 15e-eeuwse schilder uitgelicht. Onder de titel New Horizons worden alle initiatieven gebundeld. Leuven gaf jonge kunstenaars en organisaties de kans om Bouts vanuit steeds wisselende perspectieven te verkennen en zo nieuwe makers te inspireren. 

Wie ook nieuwe horizonten opzoekt, zijn de jonge curatoren van Curating the Young. Als onderdeel van het Fringe-parcours van New Horizons ontwikkelden ze een openluchtexpo met jonge kunstenaars rond de Vaartkom van Leuven en gebruikten ze de ErfgoedApp om hun kunstwerken tot leven te brengen. Out & aBouts was geboren.

Wie is Curating the Young?

Curating the Young (CTY) is een collectief van jonge curatoren (16 tot 30 jaar), die elk jaar verschillende projecten uitwerken in verschillende steden. Onder begeleiding van AmuseeVous eisen ze ruimte op voor jonge kunstenaars en kunstliefhebbers, want dat jongeren niet geboeid zouden zijn door kunst en cultuur is een grote mythe. Mastiek ondersteunt hen op het vlak van publiekswerking. In Leuven is OPEK de uitvalsbasis, en dus lag de keuze voor de Vaartkom voor de hand. Participatie en lokale samenwerking staan centraal bij CTY; zo werd ook Casco, een Leuvense residentie voor kunstenaars, een stop op de route. 

Het team vrijwillige curatoren die met de ErfgoedApp aan de slag gingen © Noé Lagaert

Maar hoe maak je nu zo'n hedendaagse tentoonstelling, als eerbetoon aan een oude Vlaamse meester zoals Dieric Bouts?

Felien Vandermotten (24), curator bij CTY: “We zijn dit project gestart door te kijken welke aspecten of thema’s van Bouts’ werk interessant zouden kunnen zijn in een hedendaagse context. We haalden onder andere zijn vernieuwende gebruik van perspectief, weergave van voorwerpen uit het dagelijkse leven en ingetogen emotionele gelaatsuitdrukkingen aan als belangrijke startpunten. 

Daarna stuurden we een open call uit en selecteerden we jonge kunstenaars met deze thema’s in het achterhoofd. Kansen geven aan jonge kunstenaars en hen doen groeien zit in het DNA van CTY. We vonden het heel belangrijk dat we in de geselecteerde werken voor deze expo de link met Bouts zagen terugkomen. We hebben vijf zeer uiteenlopende werken uitgekozen voor deze expo, en ik ben heel blij dat daaruit blijkt dat Bouts vijf eeuwen na zijn dood nog zo’n diverse inspiratie kan bieden aan zijn hedendaagse 'opvolgers'." 

Wat zijn jullie ervaringen met de ErfgoedApp?

Felien: "We kregen de kans om met de ErfgoedApp te werken om de publieksbemiddeling van deze openluchtexpo te verbreden. Enkelen van ons volgden bij FARO een opleiding over het gebruik van de app. Die kennis gaven we door in een interne vorming waarin we samen met de kunstenaars brainstormden over hoe we de app wilden inzetten voor de ontsluiting van hun werk. 

De dag voor de opening van een expo is altijd een beetje stresserend. De laatste losse eindjes worden weggewerkt, de opbouw krijgt een finishing touch. Daarom waren we heel blij dat FARO onze ErfgoedApp zeer snel goedkeurde, zodat bezoekers ze direct konden gebruiken door de QR-codes bij de werken te scannen. 

Omdat alles samen met de jonge curatoren en kunstenaars is vormgegeven, biedt de app bij elk kunstwerk een andere ervaring aan. Bij het werk van Pina Geyskens bijvoorbeeld, toont de app je onder andere het maakproces van haar zeefdrukken en een gedicht van Pina met hetzelfde thema als het getoonde werk. 

Bij andere kunstwerken kan je door de scratch-functie de inspiratie van de kunstenaar zien of wordt er een tweede kunstwerk onthuld. Het Billboard van Nel Maertens onthult dankzij de app een 15e-eeuws werk van Bouts; de tafel van het Laatste Avondmaal onthult zo een laatste avondmaal uit 2023, ontwikkeld door Beppe Geerts. Bij de vlaggen van Ynne De Wever werd de ErfgoedApp als een audiogids gebruikt. Je hoort interviews waarin de bewoners van de aanliggende serviceflats vertellen wat dit voorwerp voor hen 'Goddelijk' maakt."

Felien: "Het gebruik van de app maakt de expo dynamischer, maar voor wie graag nog meer interactie heeft of de wandeling niet graag alleen maakt, bieden we ook gegidste tours aan. Ik ben heel blij met de manier waarop de expo vorm heeft gekregen en hoe die onthaald is geweest. Het loont om nieuwe dingen zoals de ErfgoedApp uit te testen!” 

Out & aBouts is verlengd en loopt nog tot 9 januari rond de Leuvense Vaartkom.  

Meer weten over CTY? Neem een kijkje op onze site: https://www.curatingtheyoung.be/

Vind de route nog tot 9 januari 2024 op: https://erfgoed.app/tour/2146